Fietsvakantie: Internationale Hanzesteden Route - 11 dagen

Aankomst in Neuss. Het hotel is gelegen op een rustige plek, enkele kilometers buiten het centrum van de stad aan de Rijnoever. De fietstocht van morgen voert u sowieso door het hart van Hanzestad Neuss. Bent u vroeg dan kunt u nog een bezoek brengen aan de Altstadt en Königsallee van Düsseldorf.

U bereikt al snel het centrum van Neuss is een levendig, voormalige Hanzestad aan de Rijn met oude pakhuizen, een flinke binnenhaven en historische bezienswaardigheden. Vooral de imposante Quirinus-Münster, die ter gelegenheid van het 800-jarig bestaan door paus Benedictus XVI werd onderscheiden met de eretitel 'basilica minor', is een bezoek waard. Naast deze fraaie kerk ligt het marktplein met verschillende cafés en restaurantjes.

Even voorbij het centrum van Neuss laat de Hanzesteden fietsroute zich van zijn mooiste kant zien: hier loopt hij namelijk langs het Noordkanaal. Hoge bomen omzomen het fietspad, koele lucht stijgt op uit het kanaal en tientallen vogels tjilpen in de takken.

De omweg via Meerbusch is erg vermakelijk, want die voer je door Millionärsland. Meerbusch heeft de hoogste dichtheid van ultra-rijken. Futuristische, volledig van glas voorziene villa's en heerlijk ouderwets ogende cottages - het is moeilijk te beslissen welke je het liefst zou willen bewonen. De route wijkt even kort van de Rijn af om het centrum van Uerdingen te bezoeken. Dit stadje ontving in 1255 al stadsrechten, tegenwoordig is het deel van de dubbelstad Krefeld-Uerdingen. Daarna verder langs Atrop naar Homberg, een stukje Duisburg op de linkeroever van de Rijn. 

Vanaf het hotel is het maar een steenworp naar de Friedrich Ebertbrug - de Hansa-fietsroute loopt daarover verder naar Wesel. Achter Duisburg is alles wat groter: op de Rijn varen machtige containerschepen en de Hansa-fietsroute wordt tijdelijk een fietssnelweg. Op vlak grind en met een lichte rugwind gaan de fietskilometers veel sneller dan de Rijn.

Maar zoals altijd verandert het landschap al snel weer en wordt het idyllisch: loslopende schapen bevolken de dijken, blaten en kijken naar de fietsers. Kort voor Wesel wacht de vernieuwde monding van de Lippe op de fietsers.  Vanaf de monding van de Lippe leidt het Hanser-fietspad rechtstreeks naar het stadscentrum. Wesel onderging tijdens de Tweede Wereldoorlog een vergelijkbaar lot als Neuss. Architectonische schoonheid viel ten prooi aan de bommen en wat in de naoorlogse jaren inderhaast werd opgetrokken was vooral functioneel. Maar toch: enkele bijzonder mooie gebouwen hebben de tand des tijds overleefd en andere zijn trouw herbouwd. 

Na Wesel steek u via een brug de Rijn weer over naar de linkeroever. Daar fiets u door het natuurgebied 'Bislicher Insel'. Een bruggetje over de Oude Rijn brengt u naar Xanten met zijn historische binnenstad en rijk versierde St. Viktorkathedraal. Bezoek zeker het grootste archeologische openluchtmuseum van Duitsland, op de plaats waar in de Romeinse tijd de stad Colonia Ulpia Traiana lag.

Bij het vertrek fietst u nog een keer door het historische centrum van Xanten. En mocht u daar gisteren niet aan een bezoek aan het archeologisch park met de opgravingen van de oude Romeinse stad  zijn toegekomen, krijgt u nu een nieuwe kans. Vervolgens komt u langs 2 meren met zwem- en vaargelegenheid. Door het natuurreservaat Reeser Schanz volgt u de Rijn verder stroomafwaarts. De passagiersveerboot 'Rääße Pöntje' brengt u naar het historische Rees, de oudste stad aan de Nederrijn. 

Het grootste deel van de middeleeuwse stadsmuren is tot op heden bewaard gebleven, evenals de ronde toren, de molen- en douanetoren en verschillende wachttorens. Hier vindt u ook een van de mooiste Duitse Rijnpromenades, een uitstekende plek voor een welverdiende koffiepauze. 
Via de brug bij Rees steekt u de Rijn weer over en passeert u uitnodigende recreatiemeren op weg naar Kalkar & Grieth. In Kalkar kunt u genieten van de middeleeuwse architectuur, de huizen met trapgevels rond het marktplein, het mooie stadhuis en de oude hoflinde. 

Na Grieth passeert u de langste hangbrug van Duitsland, de 'Gouden Poort van de Nederrijn', op weg naar Emmerich. In de oude Hanzestad kunt u deze avond over de mooie Rijnpromenade wandelen.

Uw start met een mooie kronkelige route door de Ooijpolder. Na het plaatsje Ooij komt u de leuke koffieplek De Thornsche Molen tegen. Het terras biedt mooi zicht op de oude molen. Via Duitsland fietst u naar Millingen aan de Rijn. Verderop in het boekje staan de vaartijden van het pontje bij Millingen, controleer deze goed. Mocht u toch even op het pontje moeten wachten, rust dan uit in het naastgelegen Restaurant De Gelderse Poort. U fietst daarna door het Rijnstrangengebied over oude dijkjes bij Aerdt en Pannerden naar Loo. Daar neemt u het pontje naar Huissen en fietst u langs de Rijn naar Arnhem.

Vanuit Nijmegen is ook een 10 km kortere route langs de Waal, Kasteel Doornenburg met de “Duizendjarige Eik” en de pont bij Pannerden mogelijk. U moet deze kortere route sowieso volgen als het pontje bij Millingen aan de Rijn door hoogwater of ander extreem weer niet vaart.

Het kan voorkomen dat door hoogwater enkele plekken op de route niet toegankelijk zijn en/of dat de autoveer Doornenburg-Pannerden en de autoveer bij Huissen niet vaart. Volg in dat geval de alternatieve hoogwater versie. U mist dan het Rijnstrangengebied.

Na nog een laatste stukje Waaldijk fietst u door het nieuwe landschapspark Lingezegen. Hier lag 2000 jaar geleden de ‘Limes’, de noordelijkste grens van het Romeinse Rijk. De informatieborden langs het pad vertellen u daar meer over. Na Elst volgt Driel waar u met een pontje de traag stromende Nederrijn oversteekt.  Eenmaal in Arnhem, kunt u aan de Rijnkade, met zicht op de beroemde John Frostbrug, het ‘Airborne at the Bridge’ museum bezoeken, dat handelt over de Slag om Arnhem tijdens de Tweede Wereldoorlog, bezoeken. In het uitgestrekte, groene Sonsbeekpark, gelegen aan de rand van de stad, is het prima pauzeren. Na Arnhem verruilt u de Nederrijn voor de IJssel, en fietst u over dijkjes met uitzicht op de uiterwaarden. 

Al snel komt de kerktoren van Doesburg in zicht. Via de sluizen steekt u uw vierde rivier over, de Oude IJssel en eindigt tenslotte in het monumentale stadje Doesburg, met zijn vele winkeltjes, galerieën en musea. Bezoek het Mosterdmuseum of het Glasmuseum Lalique, maar strijk eerst neer bij het ‘Stadsbierhuys de Waag’, Nederlands oudste herberg, in het hart van de stad, en probeer hier de alom bekende mosterdsoep of kies voor het hippe ‘Arsenaal’ met zijn groene, ommuurde terras, gevestigd in een fraai Middeleeuws bouwwerk dat zo’n tweehonderd jaar dienst deed als wapenopslagplaats.

Vandaag volgt u vooral de hoge dijken langs de IJssel en geniet van de ganzen in de uiterwaarden, de zilverreigers in de wei en de zwaluwen boven uw hoofd. Schepen snijden door het snelstromende, glinsterende IJsselwater. Op deze heerlijke dagtocht bereikt u eerst het kleine, fotogenieke Bronkhorst, dat met zijn klinkerstraatjes en boerenwoninkjes een uitstekende koffiestop blijkt te zijn. Weer eenmaal onderweg ziet u al in de verte de contouren van Hanzestad Zutphen. Wandel hier door het historisch centrum en trakteer uzelf op een lunch bijvoorbeeld in het prachtige ‘Oude Bornhof’. 

U fietst verder voorbij de wat hoger gelegen boerderijen, langs weitjes met grazende koeien, statige boomrijen en dichte heggen. Het wordt wat bosrijker en u passeert enkele landgoederen. Hoog boven het landschap prijkt de toren van 13e-eeuwse Slot Nijenbeek. Liefhebbers van moderne kunst nemen natuurlijk even de pont naar het schitterende museum ‘More’ in Gorssel. Het silhouet van de imposante Lebuïnuskerk geeft aan dat u Hanzestad Deventer nadert.

U kunt kiezen uit een langere (59 km) en kortere (44 km) route. De kortere versie steekt bij Gorssel de IJssel over met een pontje en gaat dan naar het hotel in het zuiden van Deventer. U komt dan niet door het centrum van Deventer (wel de volgende dag). De langere route blijft de westoever van de IJssel volgen steekt de IJssel oever langs de spoorburg in Deventer, waneer u het hele centrum van Deventer doorkruist.  Als het pontje bij Gorssel niet vaart (bij te hoog of te laag water of om andere redenen), volg dan sowieso de langere route.

Vandaag gaat u verder noordwaarts langs de IJssel. Heeft u dat gisteren nog niet gedaan, neemt u dan de tijd om Deventer te verkennen. Deze Hanzestad is behalve om haar historische centrum met zijn vele boekwinkels en kunstgaleries, ook bekend om de befaamde Deventer koek, een lokale delicatesse uit 1595. Ga om deze zelf te proeven naar de Deventer Koekwinkel (Bussink) op het prachtige Brinkplein. De tocht brengt u na Deventer door de spectaculaire uiterwaarden waar u volop tekenen ziet van modern Nederlands waterbeheer. Na een bezoek aan het kleine Hanzestadje Hattem steekt u de rivier over naar Zwolle. Omringd door vier rivieren, is Zwolle altijd een druk verkeersknooppunt geweest dat vele handelaren en reizigers aantrok. U vindt in deze prachtige stad overblijfselen van de middeleeuwse omwalling en talrijke andere monumenten uit de tijd dat Zwolle lid was van de Hanze.

Let op: Als door hoog water alle pontjes uit de vaart zijn, volgt u na Olst de alternatieve route zonder pontjes. Beide versies zijn ongeveer even lang (48 km) en hebben allebei hun charme, u zou ze eigenlijk allebei willen fietsen. 

U laat de Zwolse hectiek achter u en volgt de rivier Zwartewater. Langs de kronkelende dijkjes van de rivier is het heerlijk fietsen. De mooie vergezichten over de moerassige uiterwaarden staan voor op en top genieten. Waarschijnlijk ziet u onderweg een verscheidenheid aan vogels zoals kieviten, de visdief en de bruine kiekendief. Via het charmante pontje 'Haersterveer' - luid de bel en de schipper trekt u handmatig de Overijsselse Vecht over die u volgt naar het Hanzestadje Hasselt. Neemt u zeker de tijd om dit charmante stadje met zijn zeventig rijksmonumenten te bezoeken. De fraaie panden getuigen van de rijkdom die de Hanze bracht. Hasselt was een doorvoerpunt voor goederen die de rivieren afvoeren en op zeeschepen werden geladen die de Zuiderzee overstaken naar bevriende Hanzesteden aan de Noord- en Oostzee. Vervolgens maakten verschillende goederen dezelfde reis weer terug.

De volgende parel in deze route is het mooie stadje Genemuiden. In de loop van eeuwen heeft Genemuiden zich opgewerkt tot de tapijt- en kunstgras (voetbalvelden) stad van Nederland. Tot besluit van deze tocht door de IJsseldelta kronkelt u door het lege Zwartewaterland tussen het Ganzendiep en het Zwartemeer, hopelijk werkt de wind hier in uw voordeel. U komt Kampen binnen over de stadsbrug met zijn karakteristieke heftorens. Vanwege de ideale ligging aan de IJssel en de Zuiderzee was Kampen tussen de 13e en 16e eeuw een van de rijkste en machtigste Hanzesteden. Veel van de bloeiende geschiedenis van Kampen is nog steeds te vinden in het centrum van deze stad.

In de voormalige tabaksstad Kampen bewonder je nog even de restanten van de 14e eeuwse stadsmuur voor je richting het water fietst. Langs het Dronten- en Veluwemeer voert de route naar het eeuwenoude, pittoreske vestingstadje Elburg. Na Elburg verruil je kust en polder voor het binnenland. Vanaf Nunspeet kun je genieten het coulisselandschap aan de rand van de Veluwe. Als u genoeg tijd heeft, volg dan de 6 km langere route door de Harderwijker Bossen en het woestijnachtige duinengebied Het Beekhuizerzand. Soms een beetje heuvel op dan weer ontspannen naar beneden. Misschien zie je onderweg nog herten of zwijnen. Wat is de Veluwe toch mooi! 

Eindstation van vandaag is het mooie, gezellige Harderwijk. Ooit was het een bruisende Hanzestad en een bloeiende vissershaven aan zee - maar nu ligt het aan een meer met uitzicht op een polder!

Na het ontbijt eindigt uw fietsvakantie.